Konut Satın Alınabilirlik Endeksi Sert Düşüşte.

Gayrimenkul Verileri Ekim 3, 2023 190 Okuma Listesine Ekle

Gayrimenkul değerlemede dijital teknolojilerin gelişmiş olanaklarını kullanan Endeksa, konut fiyatları, hane halkı geliri, kredi faiz oranları ve kredi taksit tutarlarını göz önünde bulundurarak hazırladığı Türkiye geneli için Endeksa Konut Satın Alınabilirlik Endeksini yayınladı. Rapora göre, 2023 yılı Ocak – Ağustos ayları arasında, konut satın alınabilirlik endeksi 65,2 puan seviyesinden 50,1 puan seviyesine gerileyerek %23 oranında azaldı.

Yapay zekâ ve büyük veri analizi yöntemlerini kullanarak gayrimenkul değer hesabında güvenilir sonuçlara ulaşan Endeksa’nın açıkladığı konut satın alınabilirlik endeksi, ortalama hane geliri göz önünde bulundurularak konut satın alabilme kabiliyetini hesaplamayı hedefliyor.

Konut satın alınabilirlik endeksi, hanelerin konuta erişim güçlerindeki değişimin zamana göre incelenebilmesini sağlamak amacıyla “Sabit Esaslı Fiyat Endeksi” yöntemi kullanılarak hesaplanmaktadır. Konut satın alınabilirlik endeksi üretilirken aşağıdaki veriler kullanılmıştır:

Türkiye genelindeki ortalama konut satış fiyatı
TÜİK Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması ortalama hane geliri çalışması 2022 ve 2023 yıllarında asgari ücretteki artış oranlarına göre güncellenmiş, yılbaşı ve yıl ortasında gelen artışlar zamansal açıdan dikkate alınmıştır.
Merkez Bankası tarafından yayınlanan ortalama kredi faiz oranı

Endeks hesaplanırken; ortalama gelirli bir ailenin, ortalama bir faiz oranıyla, ortalama fiyatta bir konutun tamamını 10 yıl vadeyle kredi kullanarak alması durumunda ödeyeceği aylık taksit miktarı tespit edilmiştir. Sonraki adımda belirlenen bu taksitin gelir içindeki payı ölçülmüştür. Ölçülen bu değerlere “Sabit Esaslı Fiyat Endeksi” yöntemi uygulanarak genel endeks değerine ulaşılmıştır.

Endeks, hanelerin konut satın alabilme güçlerindeki değişimin aylık olarak incelenebilmesi amacıyla aylık olarak hazırlanmıştır. Endeksin oluşturulmasında temel dönem, 2019 yılı Ocak ayı olarak kabul edilmiştir. (Ay, 2019 Ocak =100)

2023 yılında konut satın alınabilirlik endeksi %23 düştü

2023 yılı Ocak – Ağustos ayları arasında, konut satın alınabilirlik endeksi 65,2 puan seviyesinden 50,1 puan seviyesine gerileyerek %23 oranında azaldı. 2023 Ağustos ayı ile bir önceki yılın aynı ayı karşılaştırıldığında, 2022 Ağustos ayında 58,6 puan olarak kaydedilen konut satın alınabilirlik endeksine göre 2023 Ağustos ayında %14 düşüş olduğu görülüyor.

Türkiye’de konut satış ortalaması 2 milyon 859 bin 610 TL oldu

Endeksa verilerine göre, Türkiye genelinde Ağustos 2023 sonu itibarıyla konut satış fiyatları bir önceki aya göre %7, bir önceki yılın aynı ayına göre %110 artarak ortalama 2 milyon 859 bin 610 TL seviyesine ulaştı. Konut değerlerinde düzenli olarak artış görülürken, Aralık 2022’de ve Temmuz 2023’te asgari ücrete zam yapılması ile ortalama hane halkı gelir seviyesinde de yükselme yaşandı. Ocak 2023 sonunda konut satın alınabilirlik endeksinde 18,5 puanlık bir yükselme kaydedildi. 2023 yılı içerisinde ilerleyen aylarda ocak ayındaki yükselmenin korunamadığı görülüyor.